Powieść psychologiczna to odmiana powieści, której głównym tematem są przeżycia wewnętrzne bohatera, jego doznania, punkt widzenia,
emocje, relacje z innymi ludźmi i sposób odbierania świata. Psychologia bohatera jest w tego typu utworach podstawowym elementem
kształtującym fabułę, a narracja poświęcona jest przede wszystkim relacjonowaniu życia wewnętrznego bohatera. Powieści psychologiczne mają
często formę pamiętników, dzienników, wspomnień itp., często wykorzystywany jest także monolog wewnętrzny.
pełna definicja
"Lalka" Bolesław Prus, "Zbrodnia i kara" Fiodor Dostojewski
Archetypy: nieszczęśliwy kochanek; morderca
Psychoanaliza Freuda: znaczenie snów (oniryzm) wyrażenie wewnętrznych konfliktów
kompleks Edypa - zdobycie nieosiągalnego
"Lalka" Bolesław Prus
nieszczęśkiwa miłość, idealizowanie
"Zbrodnia i kara" Fiodor Dostojewski
stadium mordercy, przemiana metamorfoza, znaczenie snów
wewnętrzny konflikt, alienacja społeczna, psychopatia moralna
postawa wobec świata, pełna sprzeczności
Wysoki poziom intelektualizowania: Raskolnikow wykazuje silne skłonności do intelektualizowania swoich działań i uczuć, co jest
mechanizmem obronnym. Zamiast emocjonalnie przeżywać swoje problemy, stara się je racjonalizować i tłumaczyć poprzez filozoficzne
rozważania, co może wskazywać na zaburzenia mechanizmów obronnych, w tym rozumowanie intelektualne w celu unikania konfrontacji z emocjami.
Psychopatologia moralności: Raskolnikow stawia się ponad moralnością i sądami społecznymi, przekonany, że jego zbrodnia, choć okrutna, ma wyższy cel.
Jego przekonanie o wyższości własnych przekonań, w połączeniu z brakiem empatii, wskazuje na psychopatologię moralności. W tym przypadku
Raskolnikow nie tylko wątpi w sens tradycyjnych wartości, ale uważa, że ma prawo je złamać, co może sugerować zaburzenie osobowości typu
antyspołecznego.
w kontekście Freuda: mechanizm obronny ego - racjonalizacja, wyparcie
zbrodnia jako ucieczka od wewnętrznego konfliktu (poczucie niższości)
katharsis (kurwa sonia, przynosi ulgę i boga, paradoksalnie)
Nietzsche filozofia nadczłowiek zaburzenie percepcji otaczającego świata
oto tabelka gwoli podsumowania:
| Lalka | Zbrodnia i kara |
|---|---|
| stadium idealisty | stadium mordercy |